Cam tavan kavramı, işletmelerde kadın çalışanların, yükselme yolunda karşılarına çıkan ve yönetici konumuna gelmelerine engel olan görünmez bariyerler veya sebepler olarak tanımlayabiliriz. Son yıllarda kadınlar, bir takım engelleri aşıp yönetici konumuna yükselebilseler de hala kariyerde ilerlemede birtakım haksızlıklara uğramaya devam etmektedirler. Maalesef ki Kadınların yüksek pozisyonlara getirilmesini doğru bulmayan pek çok işletme de bulunmaktadır. İşletmeler buna neden olarak; kadınların ev içi sorumluluklarının fazla olması, iş-aile arasındaki denge kurmada zorluk çekmelerini göstermişlerdir ki, Kadın meslektaşlarımıza sorduğumuzda mevzu çok farklı…

Bir ülkenin gelişebilmesi ve kalkınabilmesi adına kadınların çalışması önemli olmasına rağmen günümüzde çalışan kadın sayısı hala yeterli seviyelere ulaşamamıştır. TUİK verilerine göre; nüfusun, %50,13’ü erkeklerden; %49,87’si ise kadınlardan oluşmaktayken, 2022 yılı ilk çeyreğinde Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaşta olup istihdam edilen kadın oranı %29,5 iken; erkeklerde bu oran %64’tür.

Araştırmalar, kadınların turizm sektöründe iş gücüne katılımının arttığını, ancak hala bazı engellerle karşılaştıklarını göstermektedir. Özellikle yiyecek içecek sektöründe, kadınların işgücüne katılımı ve kariyer fırsatlarına erişimi sınırlı olabilmektedir. Yiyecek içecek sektöründe çalışan kadınlar çeşitli problemlerle karşılaşmaktadır. Bunlar arasında; Cinsel taciz ve cinsiyet ayrımcılığı, kadın istihdamında yetersizlik, iş-aile çatışması, toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri ve kadın cinsiyetine yönelik toplumsal algılar, kariyer ve terfi engelleri ve ücret eşitsizliği yer almaktadır. Bu başlıkları biraz açacak olursak mutfaklarımıza gelen Kadın meslektaşlarımız namus kavramının korunması adına verdikleri mücadele ve bu bağlamda ekmek parasını kapısını kaybetme korkusu, aile hayatının son bulma korkusu, yolu istihdam yetersizliğine götürüyor.

Bir noktadan sonra ailesi ve mesleği arasında kalan Kadın meslektaşlarımız yüksek mecburiyetten aile kartını seçiyor ve işin kötü tarafı mesleğin erbabı olan meslektaşlarımız geçmişte bu tercihlerini yaptığı için arkalarında onları takip edebilecek bir nesil bırakamaz oldu. Yıllar geçtikçe mutfaklarda çalışan Kadın meslektaşlarımız kuşak kuşak atladıkça bu olayın bu şekilde gitmeyeceğine karar vermiş olmalılar ki başta da açıkladığım camdan tavanı balyoz etkisiyle tuzla buz ederek günümüzde zorda olsa mutfaklarımızda kadın yöneticiler görmeye başladık. Cam tavandan gökyüzünü gülümsediler ve başardılar.

Bunun başlıca sebepleri eğitim seviyesi, üniversitelerin ilgili bölümlerin artması ve yatsınamaz derecede katkısının olduğunu düşündüğün TV’lerdeki yemek yarışmaları. Doğal olarak hem alaylı hem kalaylı diye tabir edilen Kadın meslektaşlarım çok dişli şekilde sektörde var olmaya başladılar. Mutfaklarımızda Kadın Sous Chef profili son yıllarda artış gösterirken bile bu pozisyonun Pastane alanında olduğu gözden kaçmıyor.

Burada bile erkek egemenliği alttan alta devam ediyor. Kadın pasta börek yapsın mantalitesi… Biz erkekler ilerleyemesinler deriz ama Kadın meslektaşlarımız bunu dedirtmemekte iddialılar. Öyle ki mevcutta benimle ilerleyen 3 tane sous chefim'den 2 si Kadın…Ve ikisi de pastane kökenli değil operasyonel anlamda donanımlı, disiplinli, otoriter ve kendi çizgilerini çok net belli eden profiller. Erkeğin işkoliği ile yıllar içerisinde mutfak paylaştım fakat bu hayatta kadın işkolik diye bir gerçek var.

Durdurulamaz bir plan proje, iş takip sistemleri, analitik düşünme yapıları mevcut. Bunun yanında bölüm şeflerimin yarısı kadın meslektaşım. Bölümlerini kendi evi olarak görüp sahiplenmeleri, ürün işlemeleri ve hepsinden öte bölüm içi temizliğin göz kamaştırması… Bu zincirin halkası olarak devam ederken mutfak genel olarak hijyenini korumaya devam ediyor. Alt kadro personel adına da kimisi için yeni bir deneyim olurken önyargıların kırılmasında büyük rol oynamakta. Çekirdekten nasıl işlersek o şekilde gider mantığı ile ilerlemek en güvenli rotamız. İllaki ‘’Ben kadın yönetici ile çalışmam ‘’ deyip istifa edenlerimiz de oldu ki olacaktır da; ama bu ne kadın yöneticilerimizi ne de onların mutfaklarda ve her sektörde yöneticilik yapabileceğine inanan insanları inandıkları yoldan geri koymamalıdır. Her türlü emek sömürüsüne karşı tepkilerini uygun şekilde gösterirken asla yapamayacağız dememekteler. Mutfaklarda kadın olması demek benim nazarımda EDEP var demek.

Kadın meslektaşlarımızı gören erkek meslektaşlarım argo kullanımdan sakınıyorlar, argo beden dillerini kullanmaktan sakınıyorlar. İşin aslına bakınca her ne kadar kabul etmekte zorlanılsa da; KADININ OLDUĞU HER YER CENNETTİR… Onlar işlerini daha sahiplenici. Daha disiplinli ve kontrollü ilerletiyorlar. Çünkü sistem onları buna mecbur kılıyor. Buna kendini İSPAT ÇABASI diyebiliriz.

Sosyo-ekonomik özgürlüğü olan kadın sosyo psikolojik olaraktan güçlü kadındır ve her haliyle mutlu olan Kadın etrafını da mutlu eder. Çoğu kadın personelimden duyduğum ve sevdiğim özgüveni yüksek cümleyi paylaşmak isterim; ‘’Belki bazen az yaparız ama kadın olarak her zorluğun üstesinden gelebiliriz. Yapamayacağımız hiçbir şey yok.’’ Biraz zaman alabilir evet kabul ediyorum! Kadın meslektaşlarımın sayısı artacak ve aşçılığı kadına yakıştırmayanlar onları pasif görenler bir kez daha düşünecek…